Bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh dễ, nhẹ nhàng và ít đau hơn?

Táo bón là vấn đề tiêu hóa phổ biến, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vậy, người bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh dễ dàng hơn?

Bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh dễ hơn?

Táo bón là vấn đề tiêu hóa phổ biến, đặc trưng bởi tình trạng đại tiện khó khăn do phân khô cứng hoặc tần suất đại tiện ít hơn 3 lần mỗi tuần. Táo bón không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị hiệu quả.

Để cải thiện chứng táo bón, bên cạnh đi khám dùng thuốc hỗ trợ theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh nên tập trung vào việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng bằng cách tăng cường bổ sung chất xơ, nước, vitamin, khoáng chất…; hạn chế dung nạp thực phẩm nhiều tinh bột tinh chế, dầu mỡ, chất bảo quản, món ăn cay nóng…

Một số loại thực phẩm có các chất giúp nhuận tràng, hỗ trợ cải thiện tình trạng táo bón. Người bị táo bón nên đi khám, tư vấn thêm với bác sĩ để cân nhắc sử dụng.

1. Mận khô

Bổ sung chất xơ sẽ giúp cải thiện táo bón thông qua cơ chế giữ nước lại trong phân, kích thích nhu động ruột co bóp để đẩy phân ra ngoài dễ dàng hơn và hỗ trợ hấp thu bớt độc tố ở hệ tiêu hóa.

Trong khi đó, mận khô là thực phẩm giàu chất xơ, trung bình 100 g chứa khoảng 7,5 g chất xơ - tương đương với 12% lượng chất xơ được Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị nên tiêu thụ trong ngày. Tiêu thụ mận khô còn giúp nhuận tràng vì loại quả này cung cấp hàm lượng sorbitol dồi dào. Vì vậy, nếu như chưa biết bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh, người bệnh có thể bổ sung mận khô vào chế độ dinh dưỡng của mình với lượng vừa đủ. (1)

2. Các loại đậu

Các loại đậu như đậu xanh, đậu Hà Lan, đậu đen, đậu đỏ, đậu nành, đậu ngự… là thực phẩm giàu chất xơ hòa tan (trung bình 10 g chất xơ / 100 g) và tinh bột kháng. Trong ruột già, vi khuẩn đường ruột lên men tinh bột kháng, tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFA) như axit butyric, giúp điều chỉnh các cơn co thắt cơ ruột. Điều này mang lại lợi ích kích thích nhu động ruột, giúp đào thải phân dễ dàng hơn.

Ngoài ra, các loại đậu còn rất giàu các dưỡng chất tốt cho sức khỏe hệ tiêu hóa như kali, vitamin B6, B9, kẽm… Người thường xuyên bị táo bón nên bổ sung các loại đậu vào chế độ dinh dưỡng để hỗ trợ cải thiện tình trạng.

3. Táo

Quả táo rất giàu chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan pectin - loại polymer sẽ tạo nên hỗn hợp trơn nhớt sau khi tan trong nước, nhờ vậy giúp giữ lại lượng nước trong phân tối đa. Ngoài ra, táo cung cấp hàm lượng chất chống oxy hóa dồi dào, giúp tối ưu hoạt động của hệ tiêu hóa và nâng cao sức khỏe tổng thể. Vì vậy, thường xuyên ăn táo giúp cải thiện chứng táo bón hiệu quả.

4. Kiwi

Kiwi là loại quả có lợi cho quá trình cải thiện chứng táo bón, bởi:

• Cung cấp chất xơ giúp tối ưu hiệu quả hoạt động của hệ tiêu hóa, làm mềm phân và hỗ trợ kích thích nhu động ruột.
• Cung cấp vitamin C giúp làm tăng nhu động dạ dày, nâng cao hiệu quả tiêu hóa thức ăn.
• Cung cấp magie giúp cải thiện khả năng hoạt động của hệ tiêu hóa, hỗ trợ tăng khả năng hấp thu nước ở ruột, làm giảm tình trạng táo bón hiệu quả. (2)

5. Các loại quả mọng

Các loại quả mọng là gợi ý phù hợp giúp trả lời cho câu hỏi bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh dễ dàng hơn. Bổ sung các loại quả mọng vào chế độ ăn uống hằng ngày có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón hiệu quả. Trong các loại quả mọng như việt quất, dâu tằm, dâu tây, mâm xôi… có chứa hàm lượng chất chống oxy hóa và chất xơ dồi dào, hỗ trợ tối ưu hiệu quả hoạt động của hệ tiêu hóa, làm mềm phân và kích thích nhu động ruột.

6. Rau lá xanh

Nhắc đến thực phẩm giàu chất xơ giúp cải thiện chứng táo bón không thể không kể đến các loại rau lá xanh như cải xanh, cải ngọt, cải bó xôi, rau dền, rau ngót… Ngoài ra, rau lá xanh còn là nguồn cung cấp vitamin C, K và B9 dồi dào giúp nâng cao sức khỏe tổng thể tối ưu. Vì vậy, chế độ dinh dưỡng của người bị táo bón cần bổ sung các món ăn từ rau lá xanh để sớm cải thiện tình trạng bệnh.

7. Cám yến mạch

Cám yến mạch rất giàu chất xơ, trung bình 100 g cung cấp 15 g chất xơ giúp tối ưu hoạt động của hệ tiêu hóa, kích thích nhu động ruột và hỗ trợ làm mềm phân. Ngoài ra, cám yến mạch còn cung cấp hàm lượng chất chống oxy hóa và protein dồi dào, thường xuyên tiêu thụ loại thực phẩm này sẽ góp phần tăng cường hệ miễn dịch, giúp nâng cao sức khỏe tổng thể.

8. Khoai lang, khoai tây và cà rốt

Khoai lang, khoai tây và cà rốt là gợi ý tiếp theo giúp giải đáp thắc mắc bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh. Trong ba loại thực phẩm này đều chứa hàm lượng chất xơ dồi dào giúp nhuận tràng thông qua cơ chế làm mềm phân và tối ưu hiệu quả hoạt động của hệ đường ruột. Người bị táo bón có thể dễ dàng chế biến khoai lang, khoai tây và cà rốt thành nhiều món ăn khác nhau chẳng hạn như nấu súp, nấu canh, luộc, hấp…

9. Cà chua

Cà chua là thực phẩm có lợi cho hệ tiêu hóa, đặc biệt là hỗ trợ tối ưu hoạt động của dạ dày và ruột, giúp làm giảm táo bón nhờ chứa hàm lượng pectin, axit citric, lycopene, axit malic… dồi dào.

10. Hạt chia

Hạt chia là một trong những thực phẩm có lợi cho hệ tiêu hóa, giúp làm giảm tình trạng táo bón. Loại hạt này cung cấp chất xơ giúp làm mềm phân, axit béo omega-3 giúp bôi trơn đường ruột tạo điều kiện thuận lợi để đào thải phân. Ngoài ra, hàm lượng chất chống oxy hóa dồi dào còn ngăn chặn nguy cơ viêm hậu môn do táo bón.

11. Cà phê

Cà phê có chứa axit làm tăng nồng độ hormone gastrin và cholecystokinin (CCK). Hormone này sẽ gây ra phản xạ dạ dày, làm kích thích các cơn co thắt ruột kết và thúc đẩy chất thải dễ di chuyển qua trực tràng. Vì vậy, uống cà phê với lượng vừa phải vào buổi sáng có thể hỗ trợ người bị táo bón đi đại tiện dễ dàng hơn.

12. Dầu ô liu

Dầu ô liu sở hữu đặc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, kháng viêm mạnh mẽ giúp bảo vệ sức khỏe hệ đường ruột. Bổ sung dầu ô liu vào chế độ ăn uống hàng ngày sẽ góp phần tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức khỏe tổng thể. Người hay bị táo bón nên thường xuyên tiêu thụ dầu ô liu thay vì sử dụng các loại dầu tinh chế khác.

13. Trà Senna (Phan tả diệp)

Trà Senna hay trà Phan tả diệp sở hữu tác dụng giúp kích thích niêm mạc đại tràng, hỗ trợ thúc đẩy cơn co thắt ở ruột hoạt động hiệu quả để đào thải phân tốt hơn. Bên cạnh đó, thường xuyên uống trà Senna còn giúp ngăn chặn nguy cơ tái hấp thu nước ở ruột, qua đó giúp phân giữ được lượng nước tối đa, nhờ vậy cải thiện tình trạng táo bón hiệu quả.

14. Bột vỏ hạt mã đề

Chiết xuất vỏ hạt mã đề sở hữu đặc tính nhuận tràng nhờ cung cấp hàm lượng chất xơ hòa tan dồi dào. Chất xơ hòa tan sở hữu đặc tính liên kết với nước, giúp kích thích nhu động ruột và làm mềm phân. Bổ sung bột vỏ hạt mã đề vào chế độ dinh dưỡng sẽ góp phần cải thiện chứng táo bón và phòng tránh bệnh trĩ hiệu quả.

15. Nước

Uống đủ nước đóng vai trò quan trọng giúp cơ thể tăng hiệu quả thải lọc độc tố và hỗ trợ tối ưu quá trình trao đổi chất. Để cải thiện tình trạng táo bón, người bệnh cần tăng cường bổ sung nước cho cơ thể. Uống đủ nước giúp:

• Bôi trơn thành ruột, làm giảm tình trạng căng tức, giảm ma sát giữa thành ruột và phân.
• Hỗ trợ làm mềm phân.
• Giảm thiểu hiện tượng đau rát khi đi vệ sinh.

Bên cạnh việc tìm hiểu bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh, người bệnh cần đảm bảo bổ sung đủ từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày. Mỗi người sẽ có thể trạng khác nhau nên nhu cầu tiêu thụ nước cũng sẽ có sự chênh lệch. Tốt hơn hết, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ về nhu cầu bổ sung nước hiện tại của cơ thể để đáp ứng đủ mỗi ngày.

Xem thêm:

• Táo bón không nên ăn gì?

Cách giúp đi vệ sinh dễ dàng khi bị táo bón

Bên cạnh việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và tăng cường bổ sung nước, người bị táo bón cần lưu ý một số vấn đề sau để có thể giúp quá trình đi đại tiện thuận lợi hơn, gồm:

• Thường xuyên rèn luyện thể chất: Rèn luyện thể chất thường xuyên là biện pháp giúp kích thích nhu động ruột, ngăn chặn nguy cơ tắc nghẽn đường tiêu hóa.
• Không nhịn đi ngoài: Nhịn đi đại tiện có thể khiến phân dễ bị ùn ứ và tăng kích thước, nước trong phân sẽ được ruột già hấp thụ ngược lại. Khi đó, phân sẽ to và cứng hơn, khiến tình trạng táo bón diễn biến nghiêm trọng. Ngoài ra mỗi người bên xây dựng thói quen đi ngoài vào các giờ cố định trong ngày.
• Đi đại tiện đúng tư thế: Sai tư thế khi đi đại tiện sẽ khiến cho thành hậu môn bị hẹp, cản trở quá trình đào thải phân ra ngoài. Tư thế đi đại tiện đúng cách là giữa thân trên và chân tạo thành góc 35 độ, ở góc nghiêng này ruột kết sẽ thẳng giúp phân được đào thải ra ngoài dễ dàng hơn.
• Thăm khám tại chuyên khoa tiêu hóa:
  • Để tình trạng táo bón được điều trị an toàn và hiệu quả, người bệnh cần sớm đến thăm khám tại chuyên khoa tiêu hóa hoặc dinh dưỡng ở các cơ sở y tế uy tín.
  • Trung tâm Tiêu hóa tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Tâm Anh Quận 7 là các cơ sở y tế uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám chuyên sâu và điều trị hiệu quả nhiều bệnh lý ở đường tiêu hóa, trong đó có tình trạng táo bón. Đồng thời, chuyên khoa Dinh dưỡng Tiết chế tại Bệnh viện chuyên tư vấn chế độ ăn phù hợp. Bệnh viện quy tụ đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, chú trọng đầu tư vào máy móc y tế hiện đại, nhập khẩu từ các nước đi đầu trong lĩnh vực nghiên cứu và sản xuất thiết bị y khoa.

Như vậy, bài viết đã cung cấp những thông tin giúp làm rõ thắc mắc bị táo bón nên ăn gì để đi vệ sinh dễ dàng hơn. Người bị táo bón nặng cần thăm khám để được bác sĩ kiểm tra và đưa ra hướng điều trị. Người bệnh cũng có thể liên hệ đến chuyên khoa Dinh dưỡng Tiết chế tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Tâm Anh Quận 7 để bác sĩ trực tiếp tư vấn thực đơn ăn uống, giúp bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, cải thiện chứng táo bón hiệu quả.