Quản lý là gì? Vai trò, chức năng, yêu cầu cần có của quản lý

Mọi tổ chức đều cần một người có thể hỗ trợ, quản lý và kiểm soát các nhân viên khác. Nếu không, tổ chức sẽ không thể hoạt động tốt. Minh chứng rõ ràng nhất là năm 2002, Google đã cố gắng loại bỏ các nhà quản lý khỏi tổ chức của họ với lý do họ là công ty của “engineers for engineers”. Thử nghiệm này chỉ kéo dài vài tháng và Google nhận ra rằng họ cần nhà quản lý để giúp nhân viên đạt được mục tiêu của mình.

Quản lý là gì?

Quản lý là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, điều phối và kiểm soát các nguồn lực và hoạt động của một tổ chức, nhằm đạt được mục tiêu cụ thể. Quản lý liên quan đến việc định rõ mục tiêu, thu thập và phân tích thông tin, giao tiếp, ra quyết định, phân công nhiệm vụ, điều hành và giám sát hoạt động, đánh giá và cải thiện hiệu suất.

Nhà quản lý là gì?

Nhà quản lý là người chịu trách nhiệm lãnh đạo và điều hành các hoạt động của một tổ chức hay một phần tổ chức. Công việc của nhà quản lý bao gồm xây dựng chiến lược, quản lý nguồn lực, định hướng, tạo động lực, giám sát và đánh giá hiệu quả hoạt động của tổ chức. Họ thường phải tương tác với các thành viên trong tổ chức và đảm bảo rằng công việc được thực hiện theo kế hoạch và đạt được mục tiêu đã đề ra.

Các nhà quản lý chịu trách nhiệm đạt được các mục tiêu của một tổ chức thông qua việc quản lý các nguồn lực của tổ chức (con người, tài chính và hoạt động). Nhiệm vụ quản lý bao gồm nhưng không giới hạn ở việc lãnh đạo nhóm, đặt mục tiêu, phân tích hiệu suất, đưa ra quyết định và xem xét.

Nhà quản lý là người chịu trách nhiệm lãnh đạo và điều hành các hoạt động của một tổ chức hay một phần tổ chức

Đặc điểm của quản lý

Quản lý là quá trình tác động có mục tiêu từ các chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý. Trong quá trình này, những cá nhân hoặc tổ chức của con người đóng vai trò là những đại diện có quyền uy, quyền hạn và trách nhiệm để liên kết và phối hợp hoạt động của từng cá nhân, nhằm đạt được mục tiêu chung và đạt được kết quả tốt nhất trong việc quản lý.

Có thể nói, ở đâu có sự hợp tác giữa một nhóm người, ở đó cần có quản lý. Bởi hoạt động chung của nhiều người đòi hỏi sự liên kết dưới nhiều hình thức khác nhau.

Nhiệm vụ của quản lý là điều khiển và chỉ đạo các hoạt động tổng thể của con người, bằng cách phối hợp các hoạt động riêng lẻ của từng cá nhân, để tạo ra một hoạt động chung thống nhất cho toàn tập thể. Quản lý cũng đảm bảo rằng hoạt động chung này được hướng theo các mục tiêu đã được định trước và tuân thủ các phương hướng thống nhất.

Quản lý được thực hiện thông qua việc xây dựng cơ cấu tổ chức và áp dụng quyền uy. Tổ chức giúp phân định rõ ràng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và mối quan hệ của các thành viên tham gia vào hoạt động chung. Quyền uy đảm bảo sự tuân thủ và sự phục tùng của cá nhân đối với tổ chức.

Quyền uy đóng vai trò quan trọng trong việc cho chủ thể quản lý khả năng điều khiển và chỉ đạo, cũng như yêu cầu các đối tượng quản lý tuân thủ các yêu cầu và mệnh lệnh. Quyền uy được hình thành dựa trên uy tín, chuyên môn và các mối quan hệ xã hội.

Trật tự quản lý là khách thể của quản lý. Trật tự này được điều chỉnh bởi nhiều loại quy phạm khác nhau, bao gồm quy phạm đạo đức, quy phạm chính trị và quy phạm tôn giáo. Trong quá trình quản lý, có nhiều phương tiện được sử dụng, bao gồm các nguyên tắc tôn giáo, lương tâm, pháp luật và ý thức xã hội.

Đặc điểm của quản lý

Phân loại các nhà quản lý

  1. Nhà quản lý cấp cao
  2. Quản lý cấp trung
  3. Nhà quản lý cấp cơ sở

Nhà quản lý cấp cao

Nhà quản lý cấp cao nhất là những người đảm nhận các vị trí C-suite. Họ làm việc với tư cách là người đứng đầu tổ chức, CEO, CFO, Chủ tịch, Giám đốc điều hành,... thuộc nhóm quản lý cấp cao nhất.

Họ chịu trách nhiệm về định hướng, sự phát triển và hình ảnh chung của tổ chức. Đặt ra các kế hoạch và chiến lược dài hạn, kết hợp các nguồn lực của tổ chức với năng lực và cơ hội của nhân viên, đồng thời quản lý nhân viên là những vai trò chính mà họ phải thực hiện.

Quản lý cấp trung

Quản lý cấp trung là những nhà quản lý thuộc cấp lãnh đạo trung gian trong bộ máy tổ chức của doanh nghiệp. Họ hoạt động dưới sự điều hành của các nhà quản lý cấp cao, đồng thời dẫn dắt, quản lý các nhân viên cấp dưới.

Quản lý cấp trung đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chiến lược kinh doanh, vận hành hệ thống quản lý, đảm bảo sự thống nhất, liền mạch của một doanh nghiệp. Các nhà quản lý cấp trung thường phụ trách một phòng ban, chi nhánh hoặc một bộ phận cụ thể, chẳng hạn như Giám đốc Marketing, Giám đốc sản xuất, Giám đốc nhân sự, Trưởng phòng kinh doanh, Trưởng dự án,...

Nhà quản lý cấp cơ sở

Người giám sát, điều phối viên,... là những ví dụ về nhà quản lý cấp cơ sở. Họ là những nhà quản lý hoạt động tương tác trực tiếp với nhân viên. Vị trí này làm việc dưới quyền của trưởng phòng và có nhiệm vụ thực hiện các kế hoạch, chiến lược do các nhà quản lý cấp cao và cấp trung đưa ra. Nhà quản lý cấp cơ sở lãnh đạo, động viên và kiểm soát nhân viên đang làm việc và thay mặt họ nói ra các thắc mắc, mong muốn, kỳ vọng tại doanh nghiệp.

Họ đóng một vai trò quan trọng trong việc đạt được thành công của các CEO và quản lý cấp trung vì tính hiệu quả trong các hoạt động hàng ngày cuối cùng sẽ dẫn đến những kết quả lớn.

Phân loại các nhà quản lý

Vai trò của nhà quản lý

  1. Dẫn dắt đội ngũ
  2. Đào tạo nhân viên
  3. Đưa ra quyết định
  4. Quản lý xung đột
  5. Quản lý ngân sách của đội ngũ
  6. Tiến hành đánh giá hiệu suất

Trách nhiệm hàng ngày của nhà quản lý có thể khác nhau tùy thuộc vào ngành, lĩnh vực nơi họ làm việc. Tuy nhiên, một số trách nhiệm chung của các nhà quản lý ở các lĩnh vực khác nhau có thể bao gồm:

Dẫn dắt đội ngũ

Trách nhiệm chính của nhà quản lý là lãnh đạo nhóm của họ. Bằng cách đưa ra chỉ dẫn cho nhân viên và trả lời các câu hỏi của họ. Đồng thời giao nhiệm vụ cho nhân viên đảm bảo các dự án luôn đi đúng hướng. Những nhà quản lý giỏi cam kết đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được mục tiêu chung của đội ngũ, doanh nghiệp.

Đào tạo nhân viên

Các nhà quản lý thường chịu trách nhiệm đào tạo nhân viên của mình để thực hiện nhiệm vụ công việc và học các kỹ năng mới. Họ cũng có thể cung cấp cho họ những cơ hội phát triển nghề nghiệp. Thông thường, các nhà quản lý cũng đóng vai trò là người cố vấn cho nhân viên và hướng dẫn họ những kỹ năng cần thiết để thăng tiến trong sự nghiệp.

>> Đọc thêm: Đào tạo nội bộ là gì? Vai trò và quy trình đào tạo

Đưa ra quyết định

Một nhiệm vụ khác của nhà quản lý là đưa ra quyết định cho bộ phận của họ. Đôi khi, nhà quản lý cần phải đưa ra những quyết định khó khăn, vì vậy điều quan trọng đối với họ là phải có quy trình ra quyết định sáng suốt và hiệu quả. Điều này có thể giúp họ đưa ra những quyết định tốt nhất có thể cho sự thành công của bộ phận mình. Thông thường, các nhà quản lý thường giao tiếp, thảo luận với nhân viên và những người khác trong công ty để giúp họ đưa ra những quyết định tốt nhất.

Quản lý xung đột

Nhà quản lý cũng giải quyết xung đột khi cần thiết, bao gồm cả xung đột giữa các thành viên trong nhóm của họ. Điều này đồng nghĩa với việc họ phải thường xuyên rèn luyện các kỹ năng giải quyết và hòa giải các xung đột tại nơi làm việc. Giúp họ duy trì một môi trường làm việc tích cực cho đội ngũ.

Quản lý ngân sách của đội ngũ

Các nhà quản lý cũng phải chịu trách nhiệm về ngân sách của bộ phận mình và sử dụng các công cụ tài chính kế toán. Họ có thể gặp gỡ các chuyên gia khác để lập ngân sách. Đồng thời xác định nguồn lực cần thiết mà bộ phận cần để hoạt động.

Tiến hành đánh giá hiệu suất

Một trách nhiệm chính khác của các nhà quản lý là tiến hành đánh giá hiệu suất của nhân viên. Thông thường, việc đánh giá hiệu suất được thực hiện định kỳ. Trong đánh giá hiệu suất, các nhà quản lý đưa ra phản hồi và đề xuất cho nhân viên về cách họ có thể cải thiện. Họ cũng có thể giúp nhân viên đặt ra mục tiêu hoặc theo dõi tiến độ đạt được mục tiêu của nhân viên.

Vai trò của nhà quản lý

Chức năng của nhà quản lý trong doanh nghiệp

  1. Hoạch định
  2. Tổ chức
  3. Lãnh đạo
  4. Kiểm soát

Hoạch định

Một nhà quản lý doanh nghiệp có trách nhiệm lập kế hoạch chiến lược và chi tiết để đạt được mục tiêu của công ty. Bao gồm việc định rõ mục tiêu, phân công nhiệm vụ, xác định nguồn lực cần thiết và xây dựng lộ trình để đạt được kết quả mong muốn.

Tổ chức

Tổ chức là việc sắp xếp các nguồn lực của doanh nghiệp, bao gồm con người, tài chính, vật chất và thông tin, một cách hợp lý để thực hiện kế hoạch đã đề ra. Nhà quản trị cần phải phân chia công việc, phân công trách nhiệm và quyền hạn cho các nhân viên, cũng như xây dựng cơ cấu tổ chức phù hợp với mục tiêu và chiến lược của doanh nghiệp.

Lãnh đạo

Nhà quản lý doanh nghiệp đóng vai trò lãnh đạo trong việc hướng dẫn và động viên nhân viên. Họ phải tạo ra một môi trường làm việc tích cực, định hướng cho nhân viên và thúc đẩy sự phát triển cá nhân. Chức năng lãnh đạo cũng bao gồm việc đặt ra mục tiêu, định hình giá trị và văn hóa tổ chức, định rõ hướng đi chiến lược của công ty.

Kiểm soát

Một chức năng quan trọng khác của nhà quản lý là kiểm soát, bao gồm việc theo dõi, đánh giá quá trình tiến hành công việc và kết quả đạt được. Nhà quản lý cần thiết lập các tiêu chuẩn và chỉ số đo lường, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu suất để đảm bảo rằng công ty đang hoạt động theo đúng tiến độ và đạt được mục tiêu đã đề ra. Nếu có sai sót, nhà quản lý phải áp dụng các biện pháp sửa đổi và cải thiện để đảm bảo hoạt động hiệu quả hơn.

Chức năng của nhà quản lý trong doanh nghiệp

Nhiệm vụ của một nhà quản lý doanh nghiệp

Yêu cầu cần có của một nhà quản lý

  1. Linh hoạt, nhạy bén
  2. Tư duy chiến lược
  3. Trung thực và đạo đức
  4. Trí tuệ cảm xúc

Linh hoạt, nhạy bén

Khả năng thích ứng nhanh chóng với các tình huống thay đổi và biến động rất quan trọng đối với một nhà quản lý. Bởi môi trường kinh doanh và các yếu tố bên ngoài có thể thay đổi đột ngột, tính linh hoạt giúp họ thích nghi nhanh chóng nhằm đảm bảo công việc vẫn được hoàn thành một cách hiệu quả. Họ cũng có khả năng thay đổi kế hoạch và chiến lược khi cần thiết để đạt được mục tiêu.

Các thay đổi về xu hướng, nhu cầu của khách hàng, thay đổi trong ngành công nghiệp vẫn diễn ra hằng ngày. Một nhà quản lý nhạy bén sẽ có khả năng phát hiện và hiểu các vấn đề, cơ hội trong môi trường làm việc của mình. Sự nhạy bén đồng thời cũng giúp nhà quản lý hiểu được những yếu tố tác động đến hiệu quả làm việc của nhóm và đưa ra hướng đi phù hợp.

Tư duy chiến lược

Tư duy chiến lược giúp nhà quản lý có cái nhìn rõ ràng về mục tiêu và hướng đi của tổ chức hoặc phòng ban mà họ quản lý. Nó liên quan đến việc xác định và định hình chiến lược dài hạn, lập kế hoạch, đưa ra quyết định và quản lý tài nguyên để đạt được mục tiêu đó. Tư duy chiến lược giúp nhà quản lý nhìn xa hơn, nhận biết được cơ hội và thách thức trong môi trường kinh doanh. Nó cũng giúp họ phân tích và đánh giá các lựa chọn, xác định các ưu tiên và phối hợp các hoạt động để đạt được hiệu quả cao nhất.

Ngoài ra, tư duy chiến lược cũng giúp nhà quản lý thích ứng với sự thay đổi. Trên thực tế, trong một thế giới kinh doanh ngày càng biến đổi nhanh chóng, những nhà quản lý có tư duy chiến lược mạnh mẽ thường có khả năng định hình và thúc đẩy sự thay đổi, tạo ra lợi thế cạnh tranh và đảm bảo sự tồn tại bền vững cho tổ chức của mình.

Trung thực và đạo đức

Trung thực và đạo đức là phẩm chất quan trọng đối với một nhà quản lý xuất sắc. Đảm bảo sự tin cậy và tôn trọng từ phía cấp dưới, đồng nghiệp và cả khách hàng. Tính trung thực giúp nhà quản lý xây dựng một môi trường làm việc nơi mà mọi người có thể đưa ra ý kiến, ý tưởng và thông tin một cách mở và chân thành. Tạo điều kiện cho việc chia sẻ thông tin hiệu quả, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định tốt hơn và giải quyết vấn đề một cách công bằng.

Đạo đức là nền tảng cho những hành vi đúng đắn và đạo đức trong công việc. Nhà quản lý đạo đức biết cách đối xử công bằng với tất cả nhân viên, không phân biệt đối xử hay thiên vị. Họ tuân thủ các nguyên tắc và quy định đạo đức, và lấy đạo đức làm tiêu chuẩn cho các quyết định và hành động của mình.

Trí tuệ cảm xúc

Trí tuệ cảm xúc hay EQ cho phép các nhà quản lý kiểm soát cảm xúc trong các tình huống áp lực và tạo ra một môi trường làm việc tích cực. Nhà quản lý có EQ cao thường có khả năng giao tiếp hiệu quả, lắng nghe và tạo sự tin tưởng. Giúp họ xây dựng mối quan hệ tốt với đồng nghiệp, cấp dưới và cấp trên.

Những nhà quản lý với EQ cao thường có khả năng động viên, truyền cảm hứng và tạo động lực cho nhóm. Họ cũng có khả năng quản lý xung đột và giải quyết vấn đề một cách xây dựng. EQ cung cấp một góc nhìn toàn diện hơn trong quá trình ra quyết định. Nhà quản lý có khả năng nhận biết và đánh giá cảm xúc của mình cũng như của nhóm làm việc, từ đó đưa ra những quyết định phù hợp với tình huống.

Yêu cầu cần có của một nhà quản lý

Những kỹ năng mà nhà quản lý xuất sắc cần trang bị

  1. Kỹ năng lãnh đạo
  2. Kỹ năng giao tiếp
  3. Kỹ năng ra quyết định
  4. Kỹ năng giải quyết vấn đề
  5. Kỹ năng chăm sóc khách hàng

Kỹ năng lãnh đạo

Một nhà quản lý cần có kỹ năng lãnh đạo để định hướng và truyền cảm hứng cho nhân viên, xây dựng môi trường làm việc tích cực, thúc đẩy sự phát triển cá nhân và chuyên môn của nhóm. Do đó, để thành công trong vai trò quản lý, nhà quản lý cần trang bị kỹ năng quan trọng này.

Kỹ năng giao tiếp

Giao tiếp hiệu quả giúp nhà quản lý truyền đạt thông tin rõ ràng, định hướng công việc và giải quyết xung đột hiệu quả. Kỹ năng giao tiếp còn bao gồm kỹ năng lắng nghe và hiểu ý kiến người khác. Một nhà quản lý tốt biết cách thể hiện lòng quan tâm, tôn trọng, xây dựng mối quan hệ tốt với nhân viên và đồng nghiệp.

Kỹ năng ra quyết định

Nhà quản lý phải thường xuyên đưa ra các quyết định, từ những quyết định nhỏ như phân công công việc cho nhân viên đến những quyết định lớn như đầu tư, phát triển sản phẩm mới,... Mỗi quyết định của nhà quản lý đều có thể ảnh hưởng đến sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp. Có thể nói, đây là kỹ năng rất quan trọng đối với bất kỳ một nhà quản lý nào, nhằm tránh những tổn thất không đáng có.

Kỹ năng giải quyết vấn đề

Kỹ năng giải quyết vấn đề không chỉ cho phép nhà quản lý tìm ra giải pháp cho các vấn đề hiện tại, mà còn giúp họ dự đoán và ngăn chặn các vấn đề tiềm ẩn trong tương lai. Bằng cách nắm bắt và giải quyết các vấn đề kịp thời, nhà quản lý có thể tạo ra một môi trường làm việc tích cực và ổn định, đồng thời tăng cường sự tin tưởng và sự hài lòng của nhân viên.

Kỹ năng chăm sóc khách hàng

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc cung cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt là yếu tố quyết định sự thành bại của một doanh nghiệp. Kỹ năng chăm sóc khách hàng xuất sắc giúp nhà quản lý hiểu rõ nhu cầu và mong đợi của khách hàng, từ đó đưa ra các giải pháp đáp ứng tốt nhất nhu cầu của họ. Xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt với khách hàng, khiến họ hài lòng và trung thành với doanh nghiệp.

Trong quá trình kinh doanh, không thể tránh khỏi những vấn đề phát sinh từ phía khách hàng. Kỹ năng chăm sóc khách hàng giúp nhà quản lý giải quyết các vấn đề này một cách khéo léo và hiệu quả, giúp doanh nghiệp giữ chân khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới. Dẫn đến tăng doanh thu và lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Những kỹ năng mà nhà quản lý xuất sắc cần trang bị

Một số phong cách lãnh đạo phổ biến mà các nhà quản lý thường áp dụng

  1. Phong cách lãnh đạo độc đoán
  2. Phong cách lãnh đạo dân chủ
  3. Phong cách lãnh đạo ủy quyền
  4. Phong cách lãnh đạo huấn luyện

Phong cách lãnh đạo độc đoán

Phong cách lãnh đạo độc đoán là phong cách lãnh đạo trong đó quyền lực và quyết định tập trung vào nhà quản lý duy nhất, không có sự tham gia hoặc đóng góp đáng kể từ những người khác trong nhóm hoặc tổ chức. Nhà quản lý độc đoán thường đưa ra quyết định một cách đơn phương mà không tham khảo ý kiến hay thông tin từ những thành viên khác trong nhóm.

Đặc điểm của phong cách lãnh đạo độc đoán:

Phong cách lãnh đạo dân chủ

Phong cách lãnh đạo dân chủ là phong cách lãnh đạo mà trong đó, các thành viên của nhóm hoặc tổ chức được tham gia vào quá trình ra quyết định. Nhà quản lý dân chủ thường khuyến khích sự tham gia và đóng góp ý kiến của các thành viên, đồng thời lắng nghe và tôn trọng ý kiến của họ.

Đặc điểm của phong cách lãnh đạo dân chủ:

Phong cách lãnh đạo ủy quyền

Phong cách lãnh đạo ủy quyền là là phong cách mà nhà quản lý chia sẻ quyền hạn và trách nhiệm với các thành viên trong tổ chức. Thay vì giữ toàn quyền quyết định và kiểm soát các hoạt động, nhà quản lý ủy quyền cho những người dưới quyền có thể đưa ra quyết định và thực hiện công việc một cách độc lập.

Trong phong cách lãnh đạo ủy quyền, nhà quản lý thường trao quyền cho nhân viên và tạo ra môi trường cho phép họ thể hiện sự sáng tạo, đề xuất ý kiến ​​và đưa ra quyết định. Nhà quản lý vẫn có vai trò hướng dẫn và hỗ trợ, nhưng họ không can thiệp quá mức vào công việc hàng ngày của nhân viên.

Phong cách lãnh đạo huấn luyện

Phong cách lãnh đạo huấn luyện (Coaching Leadership Style) là một phong cách lãnh đạo tập trung vào việc phát triển và nâng cao tiềm năng của nhân viên thông qua việc hướng dẫn, hỗ trợ và tạo điều kiện cho sự phát triển cá nhân và chuyên môn của họ. Nhà quản lý huấn luyện không chỉ chỉ đạo và quản lý công việc, mà còn đóng vai trò như một huấn luyện viên, tạo ra một môi trường hỗ trợ và khuyến khích nhân viên thể hiện tối đa khả năng của mình.

Đặc điểm của phong cách lãnh đạo huấn luyện:

Một số phong cách lãnh đạo phổ biến mà các nhà quản lý thường áp dụng

Cho dù áp dụng phong cách nào tại nơi làm việc, thì sự đồng cảm với đội ngũ của mình vẫn nên là ưu tiên của một nhà quản lý. Đồng cảm giúp nhà quản lý hình thành mối quan hệ hợp tác với nhân viên, quan sát và nhận ra những dấu hiệu kiệt sức hoặc vấn đề khó nói của họ. Phẩm chất này cho phép nhà quản lý giao tiếp hiệu quả và giải quyết vấn đề trước khi nó bùng nổ. Khiến nhân viên tin tưởng với những quyết định của nhà quản lý, xây dựng môi trường làm việc đồng lòng, hướng tới mục tiêu chung.

Link nội dung: https://loptienganh.edu.vn/quan-ly-la-gi-a65677.html